Naiibang Sudoku

NAIIBANG SUDOKU

Maikling sanaysay ni Gregorio V. Bituin Jr.

Naiiba ang klase ng larong Pinoy Sudoku sa Philippine Star, na nasa pahina 4, isyu ng Abril 9, 2023. Naiiba dahil hindi siya karaniwang Sudoku, pagkat ang given ay 18 digits lamang, kumpara sa karaniwang Sudoku na ang given ay 45 digits. Ang ganda pa ng pamagat ng Pinoy Sudoku: Feed Your Mind. Ibig sabihin, pakainin mo ang iyong isipan upang mabusog. Talagang nakakabusog ng utak ang paglalaro ng Sudoku lalo na't pag nabuo mo ito'y dama mo ang ginhawa ng pakiramdam.

Ang Sudoku ay may 81 maliliit na parisukat, kung saan siyam na numero ang pahalang, siyam din sa pababa, at may siyam na parikukat na tigatlo ang digit sa pahalang at pababa. At dapat walang magkaparehong numero sa pahalang, pababa, at tatluhan. Kundi mula 1 hanggang 9 ang sagot. Sumatotal ay 45 pag in-add ang lahat ng digit.

Ang karaniwang Sudoku, kung papansinin ninyo ang Larawan 1, ay may 45 given digits. Sa bawat tatluhang parisukat, may 5 given digits, kaya ang sasagutan mo na lang ay 36 digits (81 - 45 = 36), at apat na numero na lang sa bawat tatluhang parisukat.

Sa Pinoy Sudoku sa Philippine Star, may 18 given digits lang kaya mas mahirap at mas matagal sagutan kumpara sa karaniwang Sudoku. Ang sentrong tatluhan o panlimang tatluhan ay walang anumang nakasulat na numero na sa unang tingin talaga'y mahirap sagutan. Subalit naging madali ito dahil may pahimaton o clue na ibinigay. Pansinin ang Larawan 2, mayroong dagdag na kahon sa tabi na ibig sabihin ay sumatotal ng tatlong digit sa magkakatabing malilit na parisukat. Ito ang nagpadali sa pagsagot.

Pansinin ang unang sagot sa Larawan 3. Sa ikapitong tatluhang kahon ay 6 at sa ikasiyam na tatluhang kahon ay 1 at 7. Sa ikapitong linya ng unang tatlong kolum, ang sumatotal ay 19. Kung isusulat ko ang 6 sa tabi ng 4, ang magiging kasunod niyon ay 9. 4 + 6 + 9 = 19. Tama ang sumatotal, subalit may 9 na sa nasabing ikapitong kahon, kaya hindi iyon ang sagot. Kaya inilagay natin ang 6 sa tabi ng 9. Sa ikasiyam na kahon naman, saan ilalagay ang 1, sa ilalim ba sa ibabaw ng 8? Ang sumatotal sa ibaba ay 16. Given ang 8. DIgit 1 dapat ang isa. Kaya ang digit para sa dalawang maliit na parisukat ay 1 at 7 lang. 1 + 8 + 7 = 16.

Subalit sa ikapitong linya sa ikatlong tatluhang kahon, ang sumatotal ay 9, kaya kung 7 ang ialalagay sa tabi ng 3, ito'y magiging 7 + 3 + __ = 9. Mali agad. Kaya 1 ang itinabi natin sa 3 para 1 + 3 + ___ = 9. Kaya ang sagot sa tabi ng 1 ay 5. 1 + 3 + 5 = 9.

Sa Larawan 4, kita agad natin kung saan ilalagay ang 6 sa ikatlong tatluhang parisukat, ikawalong kolum. Dahil may 6 na sa ikapito at ikasiyam na kolum. Sa sumatotal na 19, 19 - (9 + 6) = 19 - 15 = 4.

Sa Larawan 5, sa ikatlong kolum, ikaapat na linya, ay inilagay agad natin ang 7. Bakit? Kung susuriin, 7, 5, at 2 ang natitira sa kolum na iyon. Sa kaliwang gilid ng ikaapat na linya ay 16 ang sumatotal. Kung 2 ang isasagot natin, imbes na 7, magiging 2 + 6 + 8 = 16. Hindi pwede dahil magdodoble ang 8 sa ikaapat na tatluhan. Kung 5 naman, magiging 6 + 5 + 5 = 16. Hindi rin pwede dahil dalawa ang 5, kaya 7 na lang ang natitirang sagot. 7 + 6 + 3 = 16.

Sa Larawan 6, sa ikaapat na kolum, at nasa ikalawang tatluhang parisukat, ang sumatotal ay 7. Ang tatlong digit lang na pwede rito ay 1, 2 at 4. Dahil sa unang linya ay may 1 at 4, kaya 2 ang sagot; sa ikalawang linya ay may 2 at 1, kaya 4 ang sagot. At natitira na lang ay 1 na sagot na ikatlong linya. 1 + 2 + 4 = 7.

Sa Larawan 5 pa rin, sa ikalimang kolum ng ikawalong tatluhang parisukat, ang sumatotal ay 9. At tatlong digit ang maaari dito, ang 1 + 3 + 5 = 9, ang 2 + 3 + 4 = 9, at ang 1 + 2 + 6 + 9. Hindi pwede ang 1, 3, at 5 sa ikaanim na linya. Hindi pwede ang 1, 2, at 6 sa ikapitong linya. Kaya isip-isip.

Dahil may 3 sa ikapito at ikawalong linya, 3 anhg sagot sa ikasiyam na linyaa. Dahil may 3 at 4 sa ikapitong linya, 2 ay ating sagot. Ang 4 ang natitirang sagot sa ikawalong linya.

Sa Larawan 7, saan naman ilalagay ang 1 at 8, sa ikasiyam na linya? Sa kaliwa ba ng 5 o sa kanan nito? Dahil may 1 na sa ikaapat na kolum, ang 1 ay inilagay natin sa kanan ng 3 sa ikasiyam na linya. 

Digit na 7, 8, at 9 ang kailangan upang mabuo ang ikapitong kolum. Paano naman nailagay ang 8 sa ikapitong kolum at ikalimang linya? Bakit hindi sa ikaapat na linya, gayong pwede naman? 8 + 1 + 3 = 12. Hindi pwede ang 7 sa ikaapat na linya ng ikapitong kolum dahil may 7 na. Sa ikalimang linya naman ay hindi pwede ang 7 at may 9 din. Hindi pwede ang 7 dahil magdodoble ang 4. 15 - (7 + 4) = 15 - 11 = 4. Kaya kung hindi pwede ang 7 at 9 sa ikalimang linya ng ikapitong kolum, 8 na lang ang natitira, kaya iyon ang sagot.

Sa Larawan 8 ay nabuo na natin ang tamang sagot sa Sudoku. Malalaman natin ang tamang sagot pag nirebyu natin na ang pahalang, pababa, at ang tatluhang parisukat ay binubuo ng numero 1 hanggang 9 nang walang nauulit. Ito man ay sa karaniwang Sudoku o sa naiibang Sudoku na ito. Pag may naulit o nagkaparehong digit sa isang linya, pahalang, pababa, at tatluhang parisukat, aba'y mali ka na.

Salamat sa naiibang Sudoku na ito, na napaka-challenging. Nakagagaan ng loob pag nasagot mo ito talaga, lalo na't 18 digits lang, out of 81, ang given. 81 - 18 = 63 digits ang iyong sasagutan. Muli, maraming salamat.